Ferit CAN / Hollanda
Türkü ve şarkı dinleyemez oldum son yıllarda. Bir nevi kendimi koruma altına alma refleksi gösteriyorum. Nedense, bir şarkı veya türkünün benim duygu dünyamda sarsıntılar meydana getireceğini düşünüyorum. Müzik eşliğindeki yoğunlaştırılmış duygu yükünü kaldıramayacağım ve efkara gark olacağım önyargısını bir türlü atamıyorum.
Hafızamda, kendime göre, yaklaşık elli yılda biriktirdiğim bir repertuarım var. Üzerindeki ilgisizlik ve ihmal tozunu alsam, hemen hatırlayabileceğim çok parça hala mevcut. Ne ki cesaretim yok, yaklaşamıyorum bir türlü.
Mesela, billur sesinde birçok enstrüman tınısı gizli Aysun Gültekin hanımefendinin okuduğu parçaları dinleyip, gam dağlarına çıkmayı ve haykırmayı istiyor, sonra hemen vazgeçiyorum. Bazen de aklıma türküde geçen bir satır, bir tabir beni yine kendi atmosferlerine çekip götürüyor.
Örneğin, Aysun Gültekin hanımefendinin güzel yorumu ve enfes sesi ile okuduğu ‘’Sılada bir evin bacası olsam.’’ türküsündeki mana ve istek beni tedailer dünyasında epey dolaştırır ve sonra aldığı yere bırakır. Bu cümleyi yazan kişinin gönül yüceliğine hayran olmamak mümkün mü? Günümüzde hemen hemen herkesin, mümkünse Manhattan’da bir gökdelen olmayı arzu ederken, sılada bir evin bacası olmayı istemek nasıl bir ruh halidir?
Yalnızlığın fırınlanmış kokusu ciğerlerimin tüm hücrelerine nüfuz ederken, yanık bir köy türküsünü sonuna kadar dinleyebilmek benim için neredeyse imkânsız.
Yine de bazen dilime bir türkü dolanıverir. Yahut bir arkadaşımdan veya bilgisayardan duyarım. Kulağıma misafir olmuş bu türküler de bir esimlik rüzgar gibi olsun isterim nedense. Kalıcı ve kıyıcı olmasın diye hemen uğurlamaya çalışırım bu güzel nağmeleri. Onlara da sebebini kendi dillerinden veririm kendimce. “Benim dert çekmeye dermanım mı var aman…”
Sahi türküler de entegrasyona tabi midir?