NURGÜL ÖZTÜRK / KANADA
Marina Abramoviç, dünyanın en ünlü ve bir o kadar da önemli performans sanatçısı. Yarım asra yakın sanat hayatında vücudunu hem özne hem de araç olarak kullanan öncü performanslarıyla hafızalara kazınmış.
Ulay (Frank Uwe Laysiepen), Marina Abramoviç ile 1976’dan 1988’e kadar 12 yıl boyunca birlikte performans sanat eserleri sergilemişler (her biri ayrı bir yazının konusu). Yıllarca göçebe bir yaşam sürüp, oluklu bir demir kamyonette Avrupa’yı dolaşıp köylerde ve kasabalarda performans sergilemişler ve çift kendilerini “iki başlı vücut” olarak tanımlamışlar.
Marina Abramoviç’in beni en etkileyen performansı, 2010 yılında yaklaşık üç ay boyunca, neredeyse her gün sekiz saatini New York Modern Sanat Müzesi’ne gelen 1.500’den fazla ziyaretçinin karşısında sessizce oturarak geçirdiği ‘The Artist is Present’. Bu performansında sanatçı, birer birer yabancıları karşısına oturmaya ve istedikleri kadar gözlerinin içine bakmaya davet ediyordu.
Bu performansı bence unutulmaz kılan Marina’nın Ulay’a bakışı. Bu performans esnasında ziyaretçilerin arasından çıkıp gelen Ulay’ın sürpriziyle unutulmaz anlar yaşanıyor. Yıllar önce ayrılan ve 20 yıldır konuşmayan; eskimeyen aşıklar Ulay ve Marina tekrar birbirlerinin gözlerinin içine bakma fırsatı yakalıyorlar. O anın duygusal yoğunluğu izleyiciye bütün çıplaklığıyla geçiyor. Seyirci kendi duygu dünyasından soyunup sanatçının haleti ruhiyesine bürünüyor. Gerçek bir sanatçı daha başka ne ister?
Marina’nın kırmızı elbisesi, o güzel gözlerinde donan sonra durmayıp akan gözyaşları, Ulay’ın kırık tebessümüne ilişen geçen yılların yorgunluğu, özlemi, yıllar sonra birbirlerine bakıp sanki aşk hiç bitmeyecekmiş gibi hissettirmeleri aklımda kalan en çarpıcı detaylar. Orada hissedilen, hissettirilen öyle gerçek ki insan o anlar hiç bitmesin, iki eski aşık birbirine sarılsın istiyor. Onca dakika bakışıp yıllar sonra tek kelime etmeden kalkıp giden Ulay’ın arkasından, bütün duygu yoğunluğuna rağmen Marina’nın performansına devam etmesi galiba onun neden unutulmayacak bir performans sanatçısı olduğunun kanıtı.